Tot Zover

“Dit boek gaat niet alleen over de dood, het gaat ook heel erg over het leven!” Met deze zin eindigt het voorwoord van auteur Katharina en illustrator Anke. Samen hebben ze dit bijzondere boek gemaakt. Een boek waarin echt alle aspecten van dood, dood gaan, wat er gebeurt na de dood, aan bod komen. Op een heldere, eerlijke en vaak luchtige manier – waarbij de grappige, veelkleurige tekeningen ondersteunend of zelfstandig zijn – passeren alle takken van sport die bij de dood horen.

Werken met de dood
Behalve de, ook in andere kinderboeken over dit onderwerp, gangbare informatie over sterven, de uitvaart, rouwen en andere culturen, bevat het interviews met mensen die beroepsmatig met de dood te maken hebben. Zoals de uitvaartverzorger die gedetailleerd vertelt hoe hij de overledene netjes maakt. Of de arts die te maken heeft met palliatieve zorg of euthanasie.

Daarnaast is er ruimte voor humor in de vorm van moppenpagina’s. Korte stripverhalen illustreren een bepaald onderwerp net even op een andere manier dan via woorden. In een laatste hoofdstuk wordt kort ingegaan op de bekendste religies en hun gebruiken en de rituelen van verschillende culturen en mummies. Er is aandacht voor het begrip onsterfelijkheid en voor beelden en symbolen van de dood.Tot slot volgen nog een paar knutselvoorbeelden en een lijst met veel voorkomende woorden.

Begin en einde
Ieder hoofdstuk start met een illustratie waarop een geraamte, een kind, een uil, een kat en een dode staan afgebeeld. De schrijfstijl is vertellend in een aansprekende vorm. Naast de informatie is er veel ruimte voor emoties, juist door de eerlijkheid van het verhaal. En het biedt stof om over na te denken. Neem bijvoorbeeld de eerste zin van het eerste hoofdstuk: “Het begin van het leven is minstens zo sensationeel als het einde.” Waarna wordt uitgelegd dat in de natuur twee ogenschijnlijk verschillende dingen onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden.

Ook ongemakkelijke zaken gaan auteur en illustrator niet uit de weg: dode dieren, wiegendood, ontbinding, dodelijke ongelukken. De nauwe samenwerking tussen auteur en illustrator is overduidelijk. Soms neemt de laatste de rol van de eerste over, zoals bij een dubbele pagina over verschillende doodskisten; behalve de traditionele versie zie je bijvoorbeeld ook een mand, een composterende kist en een zinken kist voor transport in het openbaar vervoer.

Eindoordeel

Zowel de inhoud als de stevige kaft van dit vierkante (23x23cm) boek, zijn prachtig vormgegeven. De kleurige, soms humoristische tekeningen hebben een lichtvoetige uitstraling, maar wie goed kijkt ziet dat ze waar nodig emoties uitstekend weergeven. De tekst is helder en eerlijk, met naast het geven van informatie veel aandacht voor gevoelens. De thema’s zijn goed gekozen en maken de ondertitel meer dan waar. Uit alles blijkt de nieuwsgierigheid van de makers met betrekking tot het onderwerp. Bijzonder is de plek die humor inneemt. Dat begint al bij het schutblad waar achter elkaar uitdrukkingen staan die met de dood te maken hebben. De uitgave is gericht op kinderen vanaf 9 jaar, maar de manier waarop naar de dood wordt gekeken biedt ook volwassenen nieuwe informatie of inzichten. ‘Een tuintje op je buik’ is heel geschikt voor het onderwijs.

Anna’s persoonlijke favoriet

Dit kinderboek laat zien dat het mogelijk is om op een heldere, invoelende manier over de dood te praten. Het is zo geschreven dat het je raakt. Auteur en illustrator nemen je mee in hun eigen zoektocht. Waarbij gelukkig ook ruimte is voor ‘pauzes’ in de vorm van humor.

Gathen, Katharina von der en Anke Kuhl. Een tuintje op je buik: over de dood en alles er omheen. Gottmer, 2025
ISBN 9789025780876
Prijs  € 19,99

Vanaf 9 jaar