Screenshot uit '180 Amsterdammers: death edit', een korte film van Marjolein Frijling.
Tot Zover
180 Amsterdammers over de dood
Sinds de opening toont het museum de uitvaartrituelen van zeven Nederlandse bevolkingsgroepen. Daarmee vertel natuurlijk niet het hele verhaal over de dood en culturele diversiteit. In 2019 is de vaste presentatie uitgebreid met een korte film van Marjolein Frijling, een speciale dodelijke editie van haar project 180 Amsterdammers.
Marjolein Frijling was verrast toen ze hoorde dat in Amsterdam mensen van 180 verschillende nationaliteiten wonen. Ze ging naar hen op zoek, die elk in een ander land geboren zijn en ze documenteerde hun levensverhalen. Het werd haar levensproject ‘180’ en partners als het Amsterdam Museum en de OBA sloten zich aan. De geïnterviewde Amsterdammers spraken ook over de dood. De inleidende vraag was: 'Wanneer je komt te overlijden, waar wens je begraven of gecremeerd te worden: in Amsterdam of in je geboorteland?'
'Zeker, ik ga leven onder de grond'
De markante Amsterdamse Moskee-oprichter Mohamed Echarrouti (1950-2022) was bruggenbouwer, belangenbehartiger, zorgzame man, vader, oom, opa en ook wel het gezicht van Marokkaans Nederland.
Hij is te zien in de 180 Amsterdammers filmeditie die in het museum draait. 'Zeker, ik ga leven onder de grond!' antwoordde hij op de vraag: Waar wens je begraven of gecremeerd te worden, in Amsterdam of in je geboorteland? In Marokko dus. Maar in zijn motivatie toonde hij zich toch ook wel Hollands. 'In Nederland moet je elke 20 jaar opnieuw betalen, maar in Marokko gelukkig niet. Eenmaal overleden, dan is het klaar.'
Speciaal voor Museum Tot Zover maakte Frijling een compilatie van deze fragmenten. Het zijn mooie, persoonlijke en tegelijkertijd ook universele verhalen. Verhalen die ons aan het denken zetten en ons raken. Ze geven aan hoe verschillend er wordt gedacht over de eigen uitvaart en hoe verschillend mensen in het leven staan.
Gedachten zijn niet per sé gekoppeld aan afkomst of religie. Het project 180 Amsterdammers gaat over identiteit en juist in onze visie op de dood komen we het dichtst bij wie we werkelijk zijn.
Over de kunstenaar
Marjolein Frijling (1981) is journalist en theatermaker. Ze studeerde culturele antropologie aan de UvA en ging vervolgens naar de Toneelacademie in Maastricht waar ze haar regie-opleiding afrondde in 2009. In haar jeugd verhuisde ze meer dan 15 keer. Zo woonde ze als kind in Indonesië, Schotland, Engeland en Oman. Ze denkt dat dat ook een belangrijke reden is waarom ze continu bezig is met het doorgronden van verschillende sociologische en culturele verbanden.
Volg haar werk op
www.marjoleinfrijling.com.