Detail van foto 'Puck Kooij' door Saskia Aukema
Tot Zover
De Kist al in huis - Saskia Aukema
Elke dag kijken naar de kist waar je straks in eindigt. Of op de schoorsteen je toekomstige urn zien glimmen. Best confronterend – maar niet voor iedereen. Sommige mensen hebben hun voorbereidingen al getroffen. De kist is al in huis, de lijkwade ligt op de bank of de grafsteen is al besteld. Saskia Aukema fotografeert en interviewt deze mensen. Het levert bijzondere foto’s op én bijzondere verhalen.
Niet zo heel lang geleden was het gebruikelijk om een wit katoenen doodskleed op te nemen in de uitzet. Soms werd het cadeau gedaan bij een huwelijk. Elk jaar werd het hemd zorgvuldig gewassen en gestreken. Speelde de eigen sterfelijkheid dan terloops door het hoofd?
We kijken de dood liever niet recht in de ogen. We worden er somber van en zijn bang Magere Hein daarmee uit te nodigen. Maar vanuit Nieuw-Zeeland beginnen de coffin clubs aan een voorzichtige opmars; in clubverband bouw je dan je eigen kist. Het proefliggen dat Japanners massaal doen, zie je in Nederland ook langzaam opkomen. Uitvaartondernemers roepen op de laatste wensen alvast te noteren.
Sommige mensen pakken het praktisch aan. De toekomstige kist van Nick Raadschelders (58) wordt nu gebruikt als kamerscherm en die van Puck Kooij (83) gebruikt ze tijdens haar leven als boekenkast. Haar graf en grafsteen heeft ze ook al. “Wat staat het er mooi bij hè? Ik kan bijna niet wachten tot het zover is. Spijtig dat ik er zelf niet bij kan zijn.”
De door Saskia Aukema gefotografeerde mensen omarmen het leven. Ze steken de kop niet in het zand. Ze zijn bewust bezig met hun uitvaart én met hun leven. Aukema nam ook interviews af met de geportreteerden. Luister tijdens de expositie naar de audio-fragmenten.
Over de fotograaf
Saskia Aukema is tekstschrijver en fotograaf voor onder meer dagblad Trouw. Ze houdt van slow journalism: verhalen die zich langzaam prijsgeven. Meestal gaan die over de beslissende afslag in een leven en over de manier waarop mensen hun identiteit vormgeven. In 2016 won ze de Zilveren Camera voor haar serie Veiled (categorie Portretten, serie), in 2017 won ze het International Photo Festival Leiden. Aukema exposeerde op vele plekken en maakte twee boeken, Bekeerd (2014) en Veiled (2017).
In de pers
Eenvandaag (03-04-2019) 'Puck (83) is nog kerngezond, maar heeft haar kist al in huis"
https://eenvandaag.avrotros.nl/item/puck-83-is-nog-kerngezond-maar-heeft-haar-kist-al-in-huis/
Parool (03-04-2019) 'Deze serie gaat heel erg over het leven nog'
https://www.parool.nl/kunst-en-media/de-boekenkast-van-puck-kooij-wordt-een-doodskist~a4625373/
Trouw (28-3-2019) 'Hoe bereid je je egen uitvaart voor?'
https://www.trouw.nl/home/hoe-bereid-je-je-eigen-uitvaart-voor-~ab83f9af/