Voor als je dood gaat - Hanna Timmers en Gerbrand Bos. Foto: Sjoerd Derine
Tot Zover
Voor als je doodgaat
‘Een kistje met handvatten voor de dood’
Soms komt de dood onverwacht, soms zie je hem al van verre aankomen. Maar het moment van sterven is altijd indrukwekkend. Wat geeft in zo’n moment houvast? Moeten we ons aan elkaar vastklampen, appeltaart langsbrengen of is het beter even helemaal niets te zeggen?
Theatermaker Hanna Timmers sprak met tientallen inwoners en professionals uit Leidsche Rijn over sterven en dood. Samen met vormgever Gerbrand Bos maakte zij deze installatie bestaande uit allerlei kistjes, waarin deze verhalen voor even tot leven komen. Neem de tijd en duik in bijzondere verhalen van verdriet, verlies én veerkracht, en krijg door het verhaal van een ander een handreiking hoe te handelen als de dood zich in jouw omgeving aandient.
Met Voor als je dood gaat hopen de makers het gesprek over sterven en de dood gemakkelijker te maken. Want of we het nou willen of niet, de dood is onderdeel van ons leven. Dus laten we er samen over spreken, zodat we iets meer weten waar we aan toe zijn – als het zover is.
Dat er iemand voor je is
Een van de verhalen die in de installatie zijn verwerkt, is dat van Ramon en Nienke, geestelijk verzorgers in het St. Antonius Ziekenhuis:
Het motto van ons ziekenhuis is ‘Samen zorgen voor kwaliteit van leven’. Maar wij noemen daar als aanvulling bij dat het ook over kwaliteit van sterven gaat. Een ziekenhuis gaat over leven én dood. Maar dat eerste wordt graag benadrukt, terwijl er in een ziekenhuis ook veel mensen doodgaan.
Wij geven handvatten vanuit protestantse, katholieke of islamitische rituelen. Maar ook voor niet gelovige mensen proberen we houvast te geven. Wat soms moeilijk is, is dat zo’n ritueel steeds origineler lijkt te moeten. Terwijl in het bekende al zoveel zit. Soms is het ook gewoon goed om te doen wat iedereen doet, omdat juist dat houvast geeft.
En dichtbij iemand zijn helpt bijna altijd. Daarom streven we ernaar dat niemand hier alleen hoeft te sterven. Ook als dat door de nabije omgeving niet ingevuld kan worden. Onze vrijwillige Waakmaatjes geven rust en een moment van samenzijn. Soms tot het allerlaatste moment. Dat is toch het belangrijkste. Dat er iemand voor je is. Zo simpel is het eigenlijk.