Tot Zover
Funerair onderzoek door Lucienne van der Geld
Gesteggel bij erfenissen komt volgens onderzoek steeds vaker voor. Dat komt volgens Lucienne van der Geld, docent Notarieel Recht aan de Radboud Universiteit en directeur van Netwerk Notarissen vooral door lossere familiebanden, geldzaken en verzorging van de ouders.
Bij 53% van alle Nederlanders is sprake van een verbroken contact in de familie, een percentage dat jaarlijks stijgt. Meestal (70%) gaat het om onherstelbaar contact tussen broers en zussen blijkt uit de familiemonitor uit 2016 van Netwerk Notarissen. Dergelijke ruzies komen volgens Van der Geld door toegenomen mondigheid, samengestelde gezinnen en lossere familiebanden. “Familieleden hechten minder aan elkaar. Daardoor is de stap naar de rechter bij gesteggel kleiner. Goedmaken of contact houden is niet meer zo belangrijk. En er is meer geld gemoeid met erfenissen.”
Onduidelijk opdrachtgeverschap
De overledene doet er in die gevallen goed aan een executeur aan te stellen, als opdrachtgever van de uitvaart. Er is nogal eens gedoe over opdrachtgeverschap van een uitvaart. Vaak is dat de melder van het overlijden bij de uitvaartondernemer. “Het meest ideale is als de opdrachtgever erfgenaam is. In de wet staat immers dat kosten van de uitvaart verhaald kunnen worden op de erfenis. Tegelijkertijd is degene die de uitvaart ‘bestelt’ juridisch aansprakelijk voor de kosten. Dat botst soms. De wet op de lijkbezorging is vaag, die bepaalt slechts dat de uitvaart moet lopen volgens de wens van de overledene. Maar die wens moet dan wel bekend zijn.”
Net als bij uitvaartverzorgers zijn communicatieve soft skills belangrijk voor notarissen. “Dwarsliggen heeft altijd een eigen reden. Het vertaalt zich in geld, maar er liggen altijd emotionele aspecten aan ten grondslag, zoals waardering en verwijten. Naar elkaars verhaal luisteren zorgt voor begrip van elkaar.”
Elke twee maanden interviewt Laura Cramwinckel, projectleider Funeraire Academie, een Nederlandse onderzoeker over zijn of haar vakgebied. De tekst verschijnt tevens in de rubriek Funerair Onderzoek van Brancheblad Uitvaartzorg.
Academic Death Quotes
“Voorkom familieruzie, bespreek de erfenis aan een goed doel. Nederlanders nemen steeds vaker goede doelen op in hun testament. Veelal durven ze dat niet te vertellen aan familieleden, maar er is wel behoefte aan verwachtingsmanagement.”
Prof. mr. dr. Wilbert Kolkman (Universiteit van Groningen, 2019)
“Bijna alle families ervaren de normatieve, latere levenstaak om te beslissen over wat eerlijkheid betekent in overdracht van financiële en persoonlijke bezittingen, ofwel de nalatenschap. In het huidige erfrechtonderzoek schiet aandacht voor de complexe context van echtscheidingen, hertrouwen en stiefkinderen vaak tekort.”
Emily Jordan Jensen (2018), What Makes Inheritance Fair in Stepfamilies? Examining Perceptions and Complexities.