Tot Zover

Funerair onderzoek door Rico Sneller

De dood als een bijzondere bewustzijnstoestand, dat onderzoekt filosoof Rico Sneller, want "Dood raak je op een andere golflengte". In zijn nieuwste boek trekt hij een parallel met de eenogige Cycloop uit de Odyssee.

Filosoof Rico Sneller (53) zou uitvaartverzorgers willen uitdagen het uitvaartproces met grotere aandacht te volgen dan ze misschien gewend zijn. Hij is ervan overtuigd dat er zich bij hun werk minieme gebeurtenissen of buitengewone waarnemingen kunnen voordoen die het fenomeen ‘dood’ en ‘sterven’ niet alleen raadselachtiger maken, maar ook hoopgevender.

Een bijzondere grenservaring

Sneller doceert filosofie en ethiek en houdt zich bezig met alternatieve perspectieven op mondiale vraagstukken. Hij bestudeert bijzondere bewustzijnstoestanden, zoals extase, waanzin, helderziendheid. Ook de dood beschouwt hij als zo’n bijzondere bewustzijnstoestand.

Een dergelijke benadering is in zijn vakgebied niet onomstreden. “Toch opent het intellectuele perspectieven, en vormen van houvast en troost, zowel voor de stervende als voor de nabestaanden. Sterven is in dit geval niet alleen een negatief proces (het ophouden van bepaalde functies), maar ook het overgaan op een andere golflengte van het bewustzijn”, aldus Sneller. “Kiemen van zo’n andere golflengte liggen in dromen, inspiratie, transcendentie-ervaringen.” Hoe vaak hebben mensen niet een intuïtief gevoel dat overledenen nog present zijn, dat ze worden aangeraakt, gekust of dat ze menen een stem te horen? Ook komen overledenen nogal eens langs in dromen. Men ervaart deze verschijnselen doorgaans als betekenisvol contact met een geliefde overledene.

De Cycloop

In zijn recent uitgekomen boek Perspectives on Synchronicity, Inspiration, and the Soul (Cambridge Scholars Publishing, 2020) is een hoofdstuk gewijd aan dood en lijden. De Cycloop, het wrede, eenogige monster uit de Odyssee van Homerus, vormt een leitmotiv in het boek. Hij staat voor de beperkte, eendimensionale blik, die geen diepte en dus geen perspectief ziet. Opvallend genoeg gaat hij pas ‘zien’ zodra hem zijn ene oog door Odysseus en zijn mannen wordt uitgestoken: dan ‘herinnert’ hij zich hoe hem lang geleden alles was ‘voorzegd’ – door een oude, wijze ziener.

Elke twee maanden interviewt Laura Cramwinckel, projectleider Funeraire Academie, een Nederlandse onderzoeker over zijn of haar vakgebied. De tekst verschijnt tevens in de rubriek Funerair Onderzoek van Brancheblad Uitvaartzorg, BU-06 december 2020.

Academic Death Quotes

“Tot 60% van alle nabestaanden ervaren enige vorm van After Death Communication (ADC), de ervaring dat overledenen contact leggen. Nabestaanden voelen zich vaak onbegrepen door hulpverleners en anderen in hun omgeving.”
Sara E. Stemen (2020) “I can’t explain it”: an examination of social convoys and after death communication narratives. Death Studies 44 (12).

 

“De betekenis van mystieke ervaringen op de grens tussen leven en dood spelen een niet onbelangrijke rol in zowel klinisch onderzoek als psychotherapie. De hereniging met de doden is dikwijls heilzaam en geeft toegang tot een ‘heelheid’ waar zowel de levenden als doden onderdeel van zijn.”
Megumi Yama (2019), Observations from Survivors of the Great East Japan Earthquake, Jung Journal, volume 13.

 

Lees meer